Homo tabletis czyli tabletowe dzieci

Świat dziecka musi objąć więcej niż 10 cali przekątnej ekranu. Zadbaj o zdrową relację z tabletem.
Emilia Moskal - Redaktorka HiJunior
Tekst
Emilia Moskal
Emilia Moskal - Redaktorka HiJunior
Tekst
Emilia Moskal
Redaktorka HiJunior

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W HiJunior pisze edukacyjne artykuły dla rodziców.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Julia Wrzosińska - Redaktorka naczelna
Redakcja
Julia Wrzosińska
Julia Wrzosińska - Redaktorka naczelna
Redakcja
Julia Wrzosińska
Redaktorka naczelna

Psycholożka z doświadczeniem w badaniach naukowych i neuromarketingu. Absolwentka kursu reportażu Hanny Krall, pracuje z tekstem w trzech językach od 15 lat. Wierzy w moc rodzicielstwa bliskości i porozumienia bez przemocy. Kocha Bałtyk, Hrabala i ziemniaczki.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Anna Wiśniewska - Redaktorka HiJunior
Fact-checking
Anna Wiśniewska
Anna Wiśniewska - Redaktorka HiJunior
Fact-checking
Anna Wiśniewska
Redaktorka HiJunior

Anna Wiśniewska jest redaktorką i dziennikarką z wieloletnim doświadczeniem. Pracowała jako redaktorka ds. promocji dla Gazety Wyborczej, pisała m.in. dla serwisów parenting.pl, abczdrowie.pl, smaker.pl, deccoria.pl. Teraz pomaga rodzicom w HiJunior.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

22 grudnia, 2023
Redakcja:
Fact-checking:

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

8 min
Media o nas:

Tablet i smartfon oraz sam internet nie są złe. Mogą służyć do przekazywania ciekawych, rozwojowych treści albo wesołej rozrywki, pozwalając rodzicom na chwilę wytchnienia. Jednak to, jak używamy tych sprzętów – a w szczególności jak robią to dzieci – wzbudza obawy.

Dlaczego możesz nam zaufać
Informacja o reklamach

Według badań przeprowadzonych w 2015 roku aż 40% rocznych i dwuletnich dzieci korzysta z tabletu lub smartfona, a zgodnie z raportem NASK z 2021 roku, samodzielny dostęp do internetu posiada już większość siedmiolatków.

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

Zobacz też:

Czy wiesz, że…

  • Około 60% rodziców, którzy dają dzieciom tablety i smartfony robi to po to, by zyskać trochę czasu dla siebie.
  • Dla 25% to sposób na wmuszenie dziecku jedzenia. 

Pierwsze lata życia są kluczowe dla rozwoju dziecka. Intensywnie rośnie nie tylko jego ciało, ale i liczba połączeń nerwowych w mózgu. To one odpowiadają za naukę nowych zdolności motorycznych, poznawczych i emocjonalnych oraz integrację sensoryczną. 

Pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia mózg człowieka ma najwięcej połączeń neuronalnych w życiu. Z wiekiem ta liczba zmniejszy się co najmniej dwukrotnie i pozostaną tylko najważniejsze. Najważniejsze, bo najbardziej wzmacniane przez otoczenie. 

Aby mózg był w stanie prawidłowo się rozwijać i wykształcać odpowiednie struktury neuronowe, potrzebuje bodźców ze wszystkich zmysłów: wzroku, słuchu, smaku, dotyku i równowagi. Tablet i smartfon znacząco ograniczają poznawanie świata, zawężając je jedynie do doznań wzrokowo–słuchowych.

Oprócz bodźców zmysłowych istotną rolę odgrywają też kontakty z innymi: rodzicami, krewnymi i dziećmi. Zarówno tablet, smartfon, jak i telewizor skutecznie ograniczają czas na kontakty towarzyskie.

Dziecko, tablet, dane naukowe

Badania wykazują, że ilość czasu przed ekranem koreluje z różnymi szkodami zdrowotnymi dla dzieci i młodzieży. Najsilniejsze dowody dotyczą:

  • otyłości (im więcej czasu patrzymy w tablet, tym mniej spędzamy w ruchu),
  • niezdrowej diety (przekąski pod przeglądanie tabletu prowadzą do zaburzeń odżywiania),
  • objawów depresji i niskiej oceny jakości życia (ograniczenie rozwijania pasji i budowania realnych kontaktów międzyludzkich).
  • bezsenności (nadmiar nienaturalnych bodźców w ciągu dnia utrudnia zdrowy sen), 
  • zaburzeń koncentracji i uwagi (bezmyślne patrzenie na ekran staje się łatwiejsze niż zadania wymagające skupienia), 
  • agresji (zarówno wobec rodziców wyznaczających ekranowe granice, jak i wobec rówieśników – zainspirowana zachowaniem bohaterów bajek).

Uwaga!

Dzieci do drugiego roku życia nie powinny spędzać czasu przed ekranem telewizora, komputera, tabletu i smartfonu!

Trzylatki i nieco starsze dzieci (do szóstego roku życia) powinny korzystać z urządzeń ekranowych w bardzo ograniczonym czasie i pod nadzorem rodziców. Dla tak małych dzieci mobilne urządzenia elektroniczne nie są konieczne – przemyśl, kiedy warto zainicjować ich użycie.

Zasady bezpiecznego korzystania z tabletu i smartfona

  • Dopasuj treści do wieku dziecka. Upewnij się, że będą dla niego bezpieczne i (najlepiej) pożyteczne.
  • Zadbaj o to, by dzieci nie korzystały z tych urządzeń codziennie, ale nie traktuj tabletu jako nagrody dla dziecka, by nie utrwalać w nim przekonania o wyjątkowości tego urządzenia.
  • Kilkulatki nie powinny patrzeć w ekran dłużej niż 15 minut jednorazowo, a całkowity dzienny czas spędzony przed tymi urządzeniami nie powinien przekraczać od 30 minut do dwóch godzin (w zależności od wieku dziecka).
  • Nie dawaj dziecku urządzeń elektronicznych już dwie godziny przed pójściem spać. Niebieskie światło emitowane przez ekrany obniży jakość snu dziecka.
  • Nie zostawiaj najmłodszych z telefonem lub tabletem samych sobie, zwłaszcza jeżeli urządzenie ma dostęp do internetu. Żaden program ochrony rodzicielskiej nie zastąpi Twoich czujnych oczu, a do tego podczas wspólnego oglądania możesz wchodzić w interakcje z dzieckiem, rozmawiać o tym, co oglądacie.
  • Zachowaj zdrowy rozsądek. Jeśli raz Twoje dziecko wyjątkowo spędzi kilka godzin przy bajkach, ale Ty dzięki temu odpoczniesz, wszystko będzie w porządku. Po wypoczęciu będziesz lepszym rodzicem, a dziecko nie poniesie szkód rozwojowych.

Wartościowe aplikacje dla przedszkolaków

Mimo że rynek obfituje w aplikacje dla dzieci w wieku przedszkolnym, ciężko jest znaleźć takie, które będą naprawdę wartościowe. My polecamy w szczególności te, dzięki którym maluch będzie się mógł osłuchać z językiem angielskim, poćwiczyć liczenie albo dowiedzieć się czegoś o swoim organizmie:

  • Monkey Stories: Books & Reading – to program do nauczania języka angielskiego w formie zabawy. Interaktywne historyjki ułatwią dziecku poznawanie nowych słów i zrozumienie ich kontekstu znaczeniowego. Aplikacja została stworzona przy współpracy ekspertów językowych zgodnie ze standardami Europejskiego Systemem Opisu Kształcenia Językowego.
  • Lingokids – English Learning For Kids – aplikacja umożliwia efektywną naukę angielskiego dzięki filmom, piosenkom, interaktywnym ćwiczeniom i grom. Program będzie pomocny w nauce czytania, pisania, a nawet liczenia (w międzynarodowym języku matematyki).
  • Toca Life World: Build a Story – aplikacja jest w języku angielskim, jednak nie służy do celów edukacyjnych. To po prostu bezpieczna dla dzieci rozrywka. Polecamy ją ze względu na jej inkluzywność: bohaterami są dzieci różnych narodowości i z niepełnosprawnościami. To dobry wstęp do nauki tolerancji.
  • Kahoot! Numbers by DragonBox – dzięki tej aplikacji dziecko pozna i zrozumie liczby. Zabawne postaci towarzyszą użytkownikowi w grach i łamigłówkach, które będą świetnym wstępem do nauki matematyki.
  • Tinybop, The Human Body – dzięki temu programowi maluch będzie mógł zobaczyć, jak bije serce, co dzieje się w brzuchu albo jak działa układ oddechowy. Aplikacja to interaktywny podgląd organizmu w przystępnej dla dzieci formie.

Dodatkowo polecamy też Katalog Bezpiecznych Aplikacji Mobilnych, w którym znajdziesz kilkadziesiąt propozycji pogrupowanych w ośmiu tematycznych kategoriach (od matematycznych i językowych aż po zręcznościowe). Wyniki możesz też dostosować do wieku dziecka.

Oprócz aplikacji, na tablecie możesz również włączyć gry. Te bezpieczne dla najmłodszych i jednocześnie wartościowe znajdziesz na przykład na Sieciakach

Zobacz też:

Jak zabezpieczyć urządzenia elektroniczne

Zanim oddasz tablet lub smartfon w niecierpliwe, małe rączki, zadbaj o jego zabezpieczenie. Każdy system operacyjny ma obecnie ustawienia kontroli rodzicielskiej. Umożliwiają one filtrowanie nieodpowiednich treści, ustalenie ram czasowych korzystania z internetu, ograniczanie zakupów online i monitorowanie aktywności dziecka w sieci.

Przydatna w tym zakresie będzie również aplikacja mOchrona, stworzona przez Państwowy Instytut Badawczy NASK.

Bardzo prostym a skutecznym krokiem jest ustawienie hasła zabezpieczającego. Unikniesz nadprogramowego korzystania z urządzeń przez dzieci, gdy akurat nie będziesz ich mieć na oku.

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Zobacz, co może zrobić dla Twojego zdrowia i urody Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg

Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja

Natu.Care Kolagen Premium dla zdrowia stawów, skóry, paznokci i włosów. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 5 000 lub 10 000 mg. Przebadany przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
@Milena Dlugosz
Efekty zaczęłam dostrzegać po około 5 tygodniach. Włosy są nawilżone, przestały też wypadać. Moja wrażliwa cera przestała się przesuszać. Plus za pyszny smak!
@Milena Dlugosz
Zobacz więcej

O nie! To już się stało

Twój dwulatek już nie wyobraża sobie życia bez szklanego ekranu, a Ty nie potrafisz zastąpić mu elektroniki? 

Jeśli sytuacja nie wymknęła się jeszcze spod kontroli, ustal zasady korzystania z tabletu oraz smartfona i konsekwentnie je egzekwuj. Przygotuj się na ciężkie pierwsze dni – początki wprowadzania ograniczeń nigdy nie są łatwe.

A co zrobić, gdy dziecko:

  • histerycznie lub agresywnie reaguje na odmowę skorzystania z urządzeń elektronicznych,
  • zamiast zasypiać, ciągle zerka na wyświetlacz telefonu,
  • nie chce brać udziału w innych aktywnościach, poza tymi online,
  • uznaje smartfon i tablet za centrum swojego życia (a przynajmniej Ty odnosisz takie wrażenie).

W takiej sytuacji możesz poszukać pomocy u psychologa dziecięcego. Specjalista pokaże Ci jak stawiać maluchowi granice, przygotuje Cię na emocje, z którymi będziecie musieli sobie poradzić i podpowie, jakie zabawy aktywizujące warto mu zaproponować.

Możesz również porozmawiać z konsultantem bezpłatnej infolinii dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci. Zadzwoń pod numer 800 100 100 – telefon jest czynny od poniedziałku do piątku, w godzinach od 12:00 do 15:00.

Pamiętaj!

Zabawa tabletem i telefonem powinna być dla dziecka jedynie dodatkiem i urozmaiceniem innych form spędzania wolnego czasu.

Dzień Bezpiecznego Internetu

Już 7 lutego 2023 roku odbędzie się Dzień Bezpiecznego Internetu. Tegorocznym hasłem jest: Chcesz o tym porozmawiać? Więcej informacji o tym wydarzeniu znajdziesz na portalu HiJunior. Dodatkowo zapoznaj się z naszym poradnikiem Cyberprzemoc: co to jest, przykłady – sprawdź jak z nią walczyć.

Źródła

Zobacz wszystkie

Ali, A. H., Salman, M. D., Saleh, R., Fayadh, E. N., Al-Hameed, S. abd, Falah, H., Thamer, R., saad, M., & Ali, A. H. (2019). The effect of the electronic devices on children. Journal of Physics: Conference Series, 1178(1), 012002. https://doi.org/10.1088/1742-6596/1178/1/012002

Almuaigel, D., Alanazi, A., Almuaigel, M., Alshamrani, F., AlSheikh, M., Almuhana, N., Zeeshan, M., Alshurem, M., Alshammari, A., & Mansi, K. (2021). Impact of Technology Use on Behavior and Sleep Scores in Preschool Children in Saudi Arabia. Frontiers in Psychiatry, 12. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2021.649095

Antar, R. (2019). Exploring the Use of Electronic Media in Young Children’s Lives and its Effects on Brain Development. Journal of Early Childhood Education Research, 8(1), Article 1. https://journal.fi/jecer/article/view/114105

(2019, sierpień 8). What Does Too Much Screen Time Do to Kids’ Brains? NewYork-Presbyterian. https://healthmatters.nyp.org/what-does-too-much-screen-time-do-to-childrens-brains/

Bąk, A. (b.d.). Korzystanie z urządzeń mobilnych przez małe dzieci w Polsce.

Impact of Technology on Kids Today and Tomorrow. (b.d.). Western Governors University. Pobrano 20 marzec 2023, z https://www.wgu.edu/blog/impact-technology-kids-today-tomorrow1910.html

NASK. (b.d.). RAPORT Z BADAŃ NASTOLATKI 3.0 (2021). NASK. Pobrano 15 marzec 2023, z https://www.nask.pl/pl/raporty/raporty/4295,RAPORT-Z-BADAN-NASTOLATKI-30-2021.html

Reid Chassiakos, Y. (Linda), Radesky, J., Christakis, D., Moreno, M. A., Cross, C., COUNCIL ON COMMUNICATIONS AND MEDIA, Hill, D., Ameenuddin, N., Hutchinson, J., Levine, A., Boyd, R., Mendelson, R., & Swanson, W. S. (2016). Children and Adolescents and Digital Media. Pediatrics, 138(5), e20162593. https://doi.org/10.1542/peds.2016-2593

Ricci, R. C., de Paulo, A. S. C., de Freitas, A. K. P. B., Ribeiro, I. C., Pires, L. S. A., Facina, M. E. L., Cabral, M. B., Parduci, N. V., Spegiorin, R. C., Bogado, S. S. G., Chociay, S., Carachesti, T. N., & Larroque, M. M. (b.d.). Impacts of technology on children’s health: A systematic review. Revista Paulista de Pediatria, 41, e2020504. https://doi.org/10.1590/1984-0462/2023/41/2020504

Rocha, B., & Nunes, C. (2020). Benefits and damages of the use of touchscreen devices for the development and behavior of children under 5 years old—A systematic review. Psicologia: Reflexão e Crítica, 33(1), 24. https://doi.org/10.1186/s41155-020-00163-8

Sagr, A. N. A., & Sagr, N. A. A. (2020). The effect of electronics on the growth and development of young children:A Narrative Review. Journal of Health Informatics in Developing Countries, 14(1), Article 1. https://www.jhidc.org/index.php/jhidc/article/view/250

The Negative Effects of Technology on Children | NU. (2021, maj 13). National University. https://www.nu.edu/blog/negative-effects-of-technology-on-children-what-can-you-do/

Zain, Z. M., Jasmani, F. N. N., Haris, N. H., & Nurudin, S. M. (2022). Gadgets and Their Impact on Child Development. Proceedings, 82(1), Article 1. https://doi.org/10.3390/proceedings2022082006

Spis treści:
Emilia Moskal - Redaktorka HiJunior

Redaktorka HiJunior

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W HiJunior pisze edukacyjne artykuły dla rodziców.

Julia Wrzosińska - Redaktorka naczelna

Redaktorka naczelna

Psycholożka z doświadczeniem w badaniach naukowych i neuromarketingu. Absolwentka kursu reportażu Hanny Krall, pracuje z tekstem w trzech językach od 15 lat. Wierzy w moc rodzicielstwa bliskości i porozumienia bez przemocy. Kocha Bałtyk, Hrabala i ziemniaczki.

Anna Wiśniewska - Redaktorka HiJunior

Redaktorka HiJunior

Anna Wiśniewska jest redaktorką i dziennikarką z wieloletnim doświadczeniem. Pracowała jako redaktorka ds. promocji dla Gazety Wyborczej, pisała m.in. dla serwisów parenting.pl, abczdrowie.pl, smaker.pl, deccoria.pl. Teraz pomaga rodzicom w HiJunior.

Zadbaj o szczęście swojego dziecka

Wychowuj bez wątpliwości dzięki HiJunior

Zobacz wszystkie artykuły
Podobne artykuły
Cyberprzemoc w internecie – co to, definicja, rodzaje, formy, przykłady z życia + skutki
Cyberprzemoc: co to, definicja, rodzaje, formy, przykłady z życia

Z tego artykułu dowiesz się, co to jest cyberprzemoc, jak jej zapobiegać i jak reagować, gdy Twoje dziecko padnie jej ofiarą.

Odłóż widelec – koniec zabawy: Ankieta o podejściu do dzieci w restauracjach
Zachowanie dzieci w restauracjach: co o nim sądzimy? Badanie z 2022 roku

Spytaliśmy ponad 1000 respondentów, co tak naprawdę myślą o obecności i zachowaniu dzieci w restaurajcach.

Adaptacja dziecka do przedszkola. Praktyczne rady pedagoga dla rodziców
Wychowanie

paź 11

Adaptacja dziecka w przedszkolu: praktyczne rady dla rodziców

Co zrobić, aby adaptacja dziecka w przedszkolu przeszła bez trudności?